అథ దశమోఽధ్యాయః .
విభూతియోగః .
శ్రీభగవానువాచ -
భూయ ఏవ మహాబాహో శృణు మే పరమం వచః .
యత్తేఽహం ప్రీయమాణాయ వక్ష్యామి హితకామ్యయా ..
న మే విదుః సురగణాః ప్రభవం న మహర్షయః .
అహమాదిర్హి దేవానాం మహర్షీణాం చ సర్వశః ..
యో మామజమనాదిం చ వేత్తి లోకమహేశ్వరం .
అసమ్మూఢః స మర్త్యేషు సర్వపాపైః ప్రముచ్యతే ..
బుద్ధిర్జ్ఞానమసమ్మోహః క్షమా సత్యం దమః శమః .
సుఖం దుఃఖం భవోఽభావో భయం చాభయమేవ చ ..
అహింసా సమతా తుష్టిస్తపో దానం యశోఽయశః .
భవంతి భావా భూతానాం మత్త ఏవ పృథగ్విధాః ..
మహర్షయః సప్త పూర్వే చత్వారో మనవస్తథా .
మద్భావా మానసా జాతా యేషాం లోక ఇమాః ప్రజాః ..
ఏతాం విభూతిం యోగం చ మమ యో వేత్తి తత్త్వతః .
సోఽవికంపేన యోగేన యుజ్యతే నాత్ర సంశయః ..
అహం సర్వస్య ప్రభవో మత్తః సర్వం ప్రవర్తతే .
ఇతి మత్వా భజంతే మాం బుధా భావసమన్వితాః ..
మచ్చిత్తా మద్గతప్రాణా బోధయంతః పరస్పరం .
కథయంతశ్చ మాం నిత్యం తుష్యంతి చ రమంతి చ ..
తేషాం సతతయుక్తానాం భజతాం ప్రీతిపూర్వకం .
దదామి బుద్ధియోగం తం యేన మాముపయాంతి తే ..
తేషామేవానుకంపార్థమహమజ్ఞానజం తమః .
నాశయామ్యాత్మభావస్థో జ్ఞానదీపేన భాస్వతా ..
అర్జున ఉవాచ -
పరం బ్రహ్మ పరం ధామ పవిత్రం పరమం భవాన్ .
పురుషం శాశ్వతం దివ్యమాదిదేవమజం విభుం ..
ఆహుస్త్వామృషయః సర్వే దేవర్షిర్నారదస్తథా .
అసితో దేవలో వ్యాసః స్వయం చైవ బ్రవీషి మే ..
సర్వమేతదృతం మన్యే యన్మాం వదసి కేశవ .
న హి తే భగవన్వ్యక్తిం విదుర్దేవా న దానవాః ..
స్వయమేవాత్మనాత్మానం వేత్థ త్వం పురుషోత్తమ .
భూతభావన భూతేశ దేవదేవ జగత్పతే ..
వక్తుమర్హస్యశేషేణ దివ్యా హ్యాత్మవిభూతయః .
యాభిర్విభూతిభిర్లోకానిమాంస్త్వం వ్యాప్య తిష్ఠసి ..
కథం విద్యామహం యోగింస్త్వాం సదా పరిచింతయన్ .
కేషు కేషు చ భావేషు చింత్యోఽసి భగవన్మయా ..
విస్తరేణాత్మనో యోగం విభూతిం చ జనార్దన .
భూయః కథయ తృప్తిర్హి శృణ్వతో నాస్తి మేఽమృతం ..
శ్రీభగవానువాచ -
హంత తే కథయిష్యామి దివ్యా హ్యాత్మవిభూతయః .
ప్రాధాన్యతః కురుశ్రేష్ఠ నాస్త్యంతో విస్తరస్య మే ..
అహమాత్మా గుడాకేశ సర్వభూతాశయస్థితః .
అహమాదిశ్చ మధ్యం చ భూతానామంత ఏవ చ ..
ఆదిత్యానామహం విష్ణుర్జ్యోతిషాం రవిరంశుమాన్ .
మరీచిర్మరుతామస్మి నక్షత్రాణామహం శశీ ..
వేదానాం సామవేదోఽస్మి దేవానామస్మి వాసవః .
ఇంద్రియాణాం మనశ్చాస్మి భూతానామస్మి చేతనా ..
రుద్రాణాం శంకరశ్చాస్మి విత్తేశో యక్షరక్షసాం .
వసూనాం పావకశ్చాస్మి మేరుః శిఖరిణామహం ..
పురోధసాం చ ముఖ్యం మాం విద్ధి పార్థ బృహస్పతిం .
సేనానీనామహం స్కందః సరసామస్మి సాగరః ..
మహర్షీణాం భృగురహం గిరామస్మ్యేకమక్షరం .
యజ్ఞానాం జపయజ్ఞోఽస్మి స్థావరాణాం హిమాలయః ..
అశ్వత్థః సర్వవృక్షాణాం దేవర్షీణాం చ నారదః .
గంధర్వాణాం చిత్రరథః సిద్ధానాం కపిలో మునిః ..
ఉచ్చైఃశ్రవసమశ్వానాం విద్ధి మామమృతోద్భవం .
ఐరావతం గజేంద్రాణాం నరాణాం చ నరాధిపం ..
ఆయుధానామహం వజ్రం ధేనూనామస్మి కామధుక్ .
ప్రజనశ్చాస్మి కందర్పః సర్పాణామస్మి వాసుకిః ..
అనంతశ్చాస్మి నాగానాం వరుణో యాదసామహం .
పితౄణామర్యమా చాస్మి యమః సంయమతామహం ..
ప్రహ్లాదశ్చాస్మి దైత్యానాం కాలః కలయతామహం .
మృగాణాం చ మృగేంద్రోఽహం వైనతేయశ్చ పక్షిణాం ..
పవనః పవతామస్మి రామః శస్త్రభృతామహం .
ఝషాణాం మకరశ్చాస్మి స్రోతసామస్మి జాహ్నవీ ..
సర్గాణామాదిరంతశ్చ మధ్యం చైవాహమర్జున .
అధ్యాత్మవిద్యా విద్యానాం వాదః ప్రవదతామహం ..
అక్షరాణామకారోఽస్మి ద్వంద్వః సామాసికస్య చ .
అహమేవాక్షయః కాలో ధాతాహం విశ్వతోముఖః ..
మృత్యుః సర్వహరశ్చాహముద్భవశ్చ భవిష్యతాం .
కీర్తిః శ్రీర్వాక్చ నారీణాం స్మృతిర్మేధా ధృతిః క్షమా ..
బృహత్సామ తథా సామ్నాం గాయత్రీ ఛందసామహం .
మాసానాం మార్గశీర్షోఽహమృతూనాం కుసుమాకరః ..
ద్యూతం ఛలయతామస్మి తేజస్తేజస్వినామహం .
జయోఽస్మి వ్యవసాయోఽస్మి సత్త్వం సత్త్వవతామహం ..
వృష్ణీనాం వాసుదేవోఽస్మి పాండవానాం ధనంజయః .
మునీనామప్యహం వ్యాసః కవీనాముశనా కవిః ..
దండో దమయతామస్మి నీతిరస్మి జిగీషతాం .
మౌనం చైవాస్మి గుహ్యానాం జ్ఞానం జ్ఞానవతామహం ..
యచ్చాపి సర్వభూతానాం బీజం తదహమర్జున .
న తదస్తి వినా యత్స్యాన్మయా భూతం చరాచరం ..
నాంతోఽస్తి మమ దివ్యానాం విభూతీనాం పరంతప .
ఏష తూద్దేశతః ప్రోక్తో విభూతేర్విస్తరో మయా ..
యద్యద్విభూతిమత్సత్త్వం శ్రీమదూర్జితమేవ వా .
తత్తదేవావగచ్ఛ త్వం మమ తేజోంఽశసంభవం ..
అథవా బహునైతేన కిం జ్ఞాతేన తవార్జున .
విష్టభ్యాహమిదం కృత్స్నమేకాంశేన స్థితో జగత్ ..
ఓం తత్సదితి శ్రీమద్భగవద్గీతోపనిషత్సు
బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే
విభూతియోగో నామ దశమోఽధ్యాయః ..