ദേവീ മാഹാത്മ്യം - അധ്യായം 2

ഓം അസ്യ മധ്യമചരിത്രസ്യ വിഷ്ണു-ര്ഋഷിഃ .
മഹാലക്ഷ്മീർദേവതാ .
ഉഷ്ണിക് ഛന്ദഃ . ശാകംഭരീ ശക്തിഃ . ദുർഗാ ബീജം .
വായുസ്തത്ത്വം .
യജുർവേദഃ സ്വരൂപം . മഹാലക്ഷ്മീപ്രീത്യർഥം വാഽർഥേ മധ്യചരിത്രജപേ വിനിയോഗഃ .
. ധ്യാനം .
ഓം അക്ഷസ്രക്പരശൂ ഗദേഷുകുലിശം പദ്മം ധനുഃ കുണ്ഡികാം
ദണ്ഡം ശക്തിമസിം ച ചർമ ജലജം ഘണ്ടാം സുരാഭാജനം .
ശൂലം പാശസുദർശനേ ച ദധതീം ഹസ്തൈഃ പ്രവാലപ്രഭാം
സേവേ സൈരിഭമർദിനീമിഹ മഹാലക്ഷ്മീം സരോജസ്ഥിതാം .
ഓം ഹ്രീം ഋഷിരുവാച .
ദേവാസുരമഭൂദ്യുദ്ധം പൂർണമബ്ദശതം പുരാ .
മഹിഷേഽസുരാണാമധിപേ ദേവാനാം ച പുരന്ദരേ .
തത്രാസുരൈർമഹാവീര്യൈർദേവസൈന്യം പരാജിതം .
ജിത്വാ ച സകലാൻ ദേവാനിന്ദ്രോഽഭൂന്മഹിഷാസുരഃ .
തതഃ പരാജിതാ ദേവാഃ പദ്മയോനിം പ്രജാപതിം .
പുരസ്കൃത്യ ഗതാസ്തത്ര യത്രേശഗരുഡധ്വജൗ .
യഥാവൃത്തം തയോസ്തദ്വന്മഹിഷാസുരചേഷ്ടിതം .
ത്രിദശാഃ കഥയാമാസുർദേവാഭിഭവവിസ്തരം .
സൂര്യേന്ദ്രാഗ്ന്യനിലേന്ദൂനാം യമസ്യ വരുണസ്യ ച .
അന്യേഷാം ചാധികാരാൻസ സ്വയമേവാധിതിഷ്ഠതി .
സ്വർഗാന്നിരാകൃതാഃ സർവേ തേന ദേവഗണാ ഭുവി .
വിചരന്തി യഥാ മർത്യാ മഹിഷേണ ദുരാത്മനാ .
ഏതദ്വഃ കഥിതം സർവമമരാരിവിചേഷ്ടിതം .
ശരണം വഃ പ്രപന്നാഃ സ്മോ വധസ്തസ്യ വിചിന്ത്യതാം .
ഇത്ഥം നിശമ്യ ദേവാനാം വചാംസി മധുസൂദനഃ .
ചകാര കോപം ശംഭുശ്ച ഭ്രുകുടീകുടിലാനനൗ .
തതോഽതികോപപൂർണസ്യ ചക്രിണോ വദനാത്തതഃ .
നിശ്ചക്രാമ മഹത്തേജോ ബ്രഹ്മണഃ ശങ്കരസ്യ ച .
അന്യേഷാം ചൈവ ദേവാനാം ശക്രാദീനാം ശരീരതഃ .
നിർഗതം സുമഹത്തേജസ്തച്ചൈക്യം സമഗച്ഛത .
അതീവ തേജസഃ കൂടം ജ്വലന്തമിവ പർവതം .
ദദൃശുസ്തേ സുരാസ്തത്ര ജ്വാലാവ്യാപ്തദിഗന്തരം .
അതുലം തത്ര തത്തേജഃ സർവദേവശരീരജം .
ഏകസ്ഥം തദഭൂന്നാരീ വ്യാപ്തലോകത്രയം ത്വിഷാ .
യദഭൂച്ഛാംഭവം തേജസ്തേനാജായത തന്മുഖം .
യാമ്യേന ചാഭവൻ കേശാ ബാഹവോ വിഷ്ണുതേജസാ .
സൗമ്യേന സ്തനയോര്യുഗ്മം മധ്യം ചൈന്ദ്രേണ ചാഭവത് .
വാരുണേന ച ജംഘോരൂ നിതംബസ്തേജസാ ഭുവഃ .
ബ്രഹ്മണസ്തേജസാ പാദൗ തദംഗുല്യോഽർകതേജസാ .
വസൂനാം ച കരാംഗുല്യഃ കൗബേരേണ ച നാസികാ .
തസ്യാസ്തു ദന്താഃ സംഭൂതാഃ പ്രാജാപത്യേന തേജസാ .
നയനത്രിതയം ജജ്ഞേ തഥാ പാവകതേജസാ .
ഭ്രുവൗ ച സന്ധ്യയോസ്തേജഃ ശ്രവണാവനിലസ്യ ച .
അന്യേഷാം ചൈവ ദേവാനാം സംഭവസ്തേജസാം ശിവാ .
തതഃ സമസ്തദേവാനാം തേജോരാശിസമുദ്ഭവാം .
താം വിലോക്യ മുദം പ്രാപുരമരാ മഹിഷാർദിതാഃ .
തതോ ദേവാ ദദുസ്തസ്യൈ സ്വാനി സ്വാന്യായുധാനി ച .
ശൂലം ശൂലാദ്വിനിഷ്കൃഷ്യ ദദൗ തസ്യൈ പിനാകധൃക് .
ചക്രം ച ദത്തവാൻ കൃഷ്ണഃ സമുത്പാട്യ സ്വചക്രതഃ .
ശംഖം ച വരുണഃ ശക്തിം ദദൗ തസ്യൈ ഹുതാശനഃ .
മാരുതോ ദത്തവാംശ്ചാപം ബാണപൂർണേ തഥേഷുധീ .
വജ്രമിന്ദ്രഃ സമുത്പാട്യ കുലിശാദമരാധിപഃ .
ദദൗ തസ്യൈ സഹസ്രാക്ഷോ ഘണ്ടാമൈരാവതാദ്ഗജാത് .
കാലദണ്ഡാദ്യമോ ദണ്ഡം പാശം ചാംബുപതിർദദൗ .
പ്രജാപതിശ്ചാക്ഷമാലാം ദദൗ ബ്രഹ്മാ കമണ്ഡലും .
സമസ്തരോമകൂപേഷു നിജരശ്മീൻ ദിവാകരഃ .
കാലശ്ച ദത്തവാൻ ഖഡ്ഗം തസ്യൈ ചർമ ച നിർമലം .
ക്ഷീരോദശ്ചാമലം ഹാരമജരേ ച തഥാംബരേ .
ചൂഡാമണിം തഥാ ദിവ്യം കുണ്ഡലേ കടകാനി ച .
അർധചന്ദ്രം തഥാ ശുഭ്രം കേയൂരാൻ സർവബാഹുഷു .
നൂപുരൗ വിമലൗ തദ്വദ് ഗ്രൈവേയകമനുത്തമം .
അംഗുലീയകരത്നാനി സമസ്താസ്വംഗുലീഷു ച .
വിശ്വകർമാ ദദൗ തസ്യൈ പരശും ചാതിനിർമലം .
അസ്ത്രാണ്യനേകരൂപാണി തഥാഭേദ്യം ച ദംശനം .
അമ്ലാനപങ്കജാം മാലാം ശിരസ്യുരസി ചാപരാം .
അദദജ്ജലധിസ്തസ്യൈ പങ്കജം ചാതിശോഭനം .
ഹിമവാൻ വാഹനം സിംഹം രത്നാനി വിവിധാനി ച .
ദദാവശൂന്യം സുരയാ പാനപാത്രം ധനാധിപഃ .
ശേഷശ്ച സർവനാഗേശോ മഹാമണിവിഭൂഷിതം .
നാഗഹാരം ദദൗ തസ്യൈ ധത്തേ യഃ പൃഥിവീമിമാം .
അന്യൈരപി സുരൈർദേവീ ഭൂഷണൈരായുധൈസ്തഥാ .
സമ്മാനിതാ നനാദോച്ചൈഃ സാട്ടഹാസം മുഹുർമുഹുഃ .
തസ്യാ നാദേന ഘോരേണ കൃത്സ്നമാപൂരിതം നഭഃ .
അമായതാതിമഹതാ പ്രതിശബ്ദോ മഹാനഭൂത് .
ചുക്ഷുഭുഃ സകലാ ലോകാഃ സമുദ്രാശ്ച ചകമ്പിരേ .
ചചാല വസുധാ ചേലുഃ സകലാശ്ച മഹീധരാഃ .
ജയേതി ദേവാശ്ച മുദാ താമൂചുഃ സിംഹവാഹിനീം .
തുഷ്ടുവുർമുനയശ്ചൈനാം ഭക്തിനമ്രാത്മമൂർതയഃ .
ദൃഷ്ട്വാ സമസ്തം സങ്ക്ഷുബ്ധം ത്രൈലോക്യമമരാരയഃ .
സന്നദ്ധാഖിലസൈന്യാസ്തേ സമുത്തസ്ഥുരുദായുധാഃ .
ആഃ കിമേതദിതി ക്രോധാദാഭാഷ്യ മഹിഷാസുരഃ .
അഭ്യധാവത തം ശബ്ദമശേഷൈരസുരൈർവൃതഃ .
സ ദദർശ തതോ ദേവീം വ്യാപ്തലോകത്രയാം ത്വിഷാ .
പാദാക്രാന്ത്യാ നതഭുവം കിരീടോല്ലിഖിതാംബരാം .
ക്ഷോഭിതാശേഷപാതാലാം ധനുർജ്യാനിഃസ്വനേന താം .
ദിശോ ഭുജസഹസ്രേണ സമന്താദ്വ്യാപ്യ സംസ്ഥിതാം .
തതഃ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം തയാ ദേവ്യാ സുരദ്വിഷാം .
ശസ്ത്രാസ്ത്രൈർബഹുധാ മുക്തൈരാദീപിതദിഗന്തരം .
മഹിഷാസുരസേനാനീശ്ചിക്ഷുരാഖ്യോ മഹാസുരഃ .
യുയുധേ ചാമരശ്ചാന്യൈശ്ചതുരംഗബലാന്വിതഃ .
രഥാനാമയുതൈഃ ഷഡ്ഭിരുദഗ്രാഖ്യോ മഹാസുരഃ .
അയുധ്യതായുതാനാം ച സഹസ്രേണ മഹാഹനുഃ .
പഞ്ചാശദ്ഭിശ്ച നിയുതൈരസിലോമാ മഹാസുരഃ .
അയുതാനാം ശതൈഃ ഷഡ്ഭിർബാഷ്കലോ യുയുധേ രണേ .
ഗജവാജിസഹസ്രൗഘൈരനേകൈഃ പരിവാരിതഃ .
വൃതോ രഥാനാം കോട്യാ ച യുദ്ധേ തസ്മിന്നയുധ്യത .
ബിഡാലാഖ്യോഽയുതാനാം ച പഞ്ചാശദ്ഭിരഥായുതൈഃ .
യുയുധേ സംയുഗേ തത്ര രഥാനാം പരിവാരിതഃ .
അന്യേ ച തത്രായുതശോ രഥനാഗഹയൈർവൃതാഃ .
യുയുധുഃ സംയുഗേ ദേവ്യാ സഹ തത്ര മഹാസുരാഃ .
കോടികോടിസഹസ്രൈസ്തു രഥാനാം ദന്തിനാം തഥാ .
ഹയാനാം ച വൃതോ യുദ്ധേ തത്രാഭൂന്മഹിഷാസുരഃ .
തോമരൈർഭിന്ദിപാലൈശ്ച ശക്തിഭിർമുസലൈസ്തഥാ .
യുയുധുഃ സംയുഗേ ദേവ്യാ ഖഡ്ഗൈഃ പരശുപട്ടിശൈഃ .
കേചിച്ച ചിക്ഷിപുഃ ശക്തീഃ കേചിത് പാശാംസ്തഥാപരേ .
ദേവീം ഖഡ്ഗപ്രഹാരൈസ്തു തേ താം ഹന്തും പ്രചക്രമുഃ .
സാപി ദേവീ തതസ്താനി ശസ്ത്രാണ്യസ്ത്രാണി ചണ്ഡികാ .
ലീലയൈവ പ്രചിച്ഛേദ നിജശസ്ത്രാസ്ത്രവർഷിണീ .
അനായസ്താനനാ ദേവീ സ്തൂയമാനാ സുരർഷിഭിഃ .
മുമോചാസുരദേഹേഷു ശസ്ത്രാണ്യസ്ത്രാണി ചേശ്വരീ .
സോഽപി ക്രുദ്ധോ ധുതസടോ ദേവ്യാ വാഹനകേസരീ .
ചചാരാസുരസൈന്യേഷു വനേഷ്വിവ ഹുതാശനഃ .
നിഃശ്വാസാൻ മുമുചേ യാംശ്ച യുധ്യമാനാ രണേഽംബികാ .
ത ഏവ സദ്യഃ സംഭൂതാ ഗണാഃ ശതസഹസ്രശഃ .
യുയുധുസ്തേ പരശുഭിർഭിന്ദിപാലാസിപട്ടിശൈഃ .
നാശയന്തോഽസുരഗണാൻ ദേവീശക്ത്യുപബൃംഹിതാഃ .
അവാദയന്ത പടഹാൻ ഗണാഃ ശംഖാംസ്തഥാപരേ .
മൃദംഗാംശ്ച തഥൈവാന്യേ തസ്മിൻ യുദ്ധമഹോത്സവേ .
തതോ ദേവീ ത്രിശൂലേന ഗദയാ ശക്തിവൃഷ്ടിഭിഃ .
ഖഡ്ഗാദിഭിശ്ച ശതശോ നിജഘാന മഹാസുരാൻ .
പാതയാമാസ ചൈവാന്യാൻ ഘണ്ടാസ്വനവിമോഹിതാൻ .
അസുരാൻ ഭുവി പാശേന ബദ്ധ്വാ ചാന്യാനകർഷയത് .
കേചിദ് ദ്വിധാകൃതാസ്തീക്ഷ്ണൈഃ ഖഡ്ഗപാതൈസ്തഥാപരേ .
വിപോഥിതാ നിപാതേന ഗദയാ ഭുവി ശേരതേ .
വേമുശ്ച കേചിദ്രുധിരം മുസലേന ഭൃശം ഹതാഃ .
കേചിന്നിപതിതാ ഭൂമൗ ഭിന്നാഃ ശൂലേന വക്ഷസി .
നിരന്തരാഃ ശരൗഘേണ കൃതാഃ കേചിദ്രണാജിരേ .
ശ്യേനാനുകാരിണഃ പ്രാണാൻ മുമുചുസ്ത്രിദശാർദനാഃ .
കേഷാഞ്ചിദ് ബാഹവശ്ഛിന്നാശ്ഛിന്നഗ്രീവാസ്തഥാപരേ .
ശിരാംസി പേതുരന്യേഷാമന്യേ മധ്യേ വിദാരിതാഃ .
വിച്ഛിന്നജംഘാസ്ത്വപരേ പേതുരുർവ്യാം മഹാസുരാഃ .
ഏകബാഹ്വക്ഷിചരണാഃ കേചിദ്ദേവ്യാ ദ്വിധാകൃതാഃ .
ഛിന്നേഽപി ചാന്യേ ശിരസി പതിതാഃ പുനരുത്ഥിതാഃ .
കബന്ധാ യുയുധുർദേവ്യാ ഗൃഹീതപരമായുധാഃ .
നനൃതുശ്ചാപരേ തത്ര യുദ്ധേ തൂര്യലയാശ്രിതാഃ .
കബന്ധാശ്ഛിന്നശിരസഃ ഖഡ്ഗശക്ത്യൃഷ്ടിപാണയഃ .
തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി ഭാഷന്തോ ദേവീമന്യേ മഹാസുരാഃ .
പാതിതൈ രഥനാഗാശ്വൈരസുരൈശ്ച വസുന്ധരാ .
അഗമ്യാ സാഭവത്തത്ര യത്രാഭൂത് സ മഹാരണഃ .
ശോണിതൗഘാ മഹാനദ്യഃ സദ്യസ്തത്ര പ്രസുസ്രുവുഃ .
മധ്യേ ചാസുരസൈന്യസ്യ വാരണാസുരവാജിനാം .
ക്ഷണേന തന്മഹാസൈന്യമസുരാണാം തഥാംബികാ .
നിന്യേ ക്ഷയം യഥാ വഹ്നിസ്തൃണദാരുമഹാചയം .
സ ച സിംഹോ മഹാനാദമുത്സൃജൻ ധുതകേസരഃ .
ശരീരേഭ്യോഽമരാരീണാമസൂനിവ വിചിന്വതി .
ദേവ്യാ ഗണൈശ്ച തൈസ്തത്ര കൃതം യുദ്ധം തഥാസുരൈഃ .
യഥൈഷാം തുതുഷുർദേവാഃ പുഷ്പവൃഷ്ടിമുചോ ദിവി .
മാർകണ്ഡേയപുരാണേ സാവർണികേ മന്വന്തരേ ദേവീമാഹാത്മ്യേ ദ്വിതീയഃ .