అర్థంతో తెలుగులో విష్ణు సహస్రనామం

శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ స్తోత్రమ్ విశ్వం విష్ణు ర్వషట్ కారో భూతభవ్యభవత్ ప్రభుః, భూతకృద్ భూతభృద్ భావో భూతాత్మా భూతభావనః. 1 పూతాత్మా పరమాత్మా చ ముక్తానాం పరమా గతి:, అవ్యయః పురుష సాక్షీ క్షేత్రజో క్షర ఏవ చ. 2
యోగో యోగవిదాం నేతా ప్రధానపురు షేశ్వరః, నారసింహవపుః శ్రీమాన్ కేశవ: పురుషోత్తమః, సర్వ: శర్వః శివః స్థాణుర్ భూతాదిర్ నిధి రవ్యయః, -సంభవో భావనో భర్తా ప్రభవః ప్రభు రీశ్వర:. స్వయంభూ: శంభు రాదిత్య: పుష్కరాక్షో మహాస్వనః, అనాదినిధనో ధాతా విధాతా ఛాతురుత్తమః. ఆప్రమేయో హృషీ కేశః పద్మనాభో2 మరప్రభుః, - విశ్వకర్మా మనుస్ త్వష్టా స్థవిష్ణః స్థవిరో ధ్రువః. అగ్రాహ్య: శాశ్వతః కృష్ణో లోహితాక్షః ప్రతర్దనః, ' ప్రభూతస్ త్రికకుబ్ ధామ పవిత్రం మంగళం పరమ్. 1 ఈశానః ప్రాణదః ప్రాణో జ్యేష్ఠః శ్రేష్ఠః ప్రజాపతి:, హిరణ్యగర్భో భూగర్భో మాధవో మధుసూదనః. ఈశ్వరో విక్రమీ ధన్వీ మేధావీ విక్రమః క్రమః, - అనుత్తమో దురాధర్ష: కృతజ్ఞః కృతి రార్మవాన్. . . !
సురేశః శరణం శర్మ విశ్వరేతాః ప్రజాభవః, అహః సంవత్సరో వ్యాళః ప్రత్యయః సర్వదర్శనః. అజః సర్వేశ్వరః సిద్ధః సిద్ధిః సర్వాది రచ్యుతః, వృషాకపి రమేయాత్మా సర్వయోగ వినిస్సృతః. వసుర్ వసుమనాః సత్యః సమాత్మా సంమితః సమః, అమోఘః పుండరీకాక్షో వృషకర్మా వృషాకృతిః.
రుద్రో బహుశిరా బభ్రుర్ విశ్వయోనిః శుచిశ్రవాః, అమృతః శాశ్వతస్థాణుర్ వరారోహో మహాతపాః. సర్వగః సర్వవిద్ భానుర్ విష్వక్సేనో జనార్దనః, వేదో వేదవి దవ్యంగో వేదాంగో వేదవిత్ కవిః. లోకాధ్యక్షః సురాధ్యక్షో ధర్మాధ్యక్షః కృతాకృతః, చతురాత్మా చతుర్వ్యూహ శ్చతుర్దంష్ట్ర శ్చతుర్భుజః. భ్రాజిష్ణుర్ భోజనం భోక్తా సహిష్ణుర్ జగదాదిజః, అనఘో విజయో జేతా విశ్వయోనిః పునర్వసుః.
ఉపేంద్రో వామనః ప్రాంశు రమోఘః శుచి రూర్జితః, అతీంద్రః సంగ్రహః సర్గో ధృతాత్మా నియమో యమః.
వేద్యో వైద్యః సదాయోగీ వీరహా మాధవో మధుః, అతీంద్రియో మహామాయో మహోత్సాహో మహాబలః, మహాబుద్ధిర్ మహావీర్యో మహాశక్తిర్ మహాద్యుతిః, అనిర్దేశ్యవపుః శ్రీమాన్ అమేయాత్మా మహాద్రిధృక్. మహేష్వాసో మహీభర్తా శ్రీనివాసః సతాం గతిః, అనిరుద్ధః సురానందో గోవిందో గోవిదాం పతిః.

మరీచిర్ దమనో హంసః సుపర్లో భుజగోత్తమః, హిరణ్యనాభః సుతపాః పద్మనాభః ప్రజాపతి:. అమృత్యుః సర్వదృక్ సింహః సంధాతా సంధిమాన్ స్థిరః, - అజో దుర్మర్షణ: శాస్తా విశ్రుతాత్మా సురారిహా. 22 గురుర్ గురుతమో ధామ సత్య: సత్యపరాక్రమః, నిమిషో 2 నిమిషః స్రగ్వీ వాచస్పతి రుదారధీ:. - అగ్రణీర్ గ్రామణి: శ్రీమాన్ న్యా యో నేతా సమీరణ:, సహస్రమూర్ధా విశ్వాత్మా సహస్రాక్షః సహస్రపాత్. 24 ఆవర్తనో నివృత్తాత్మా సంవృతః సంప్రమర్దనః, అహః సంవర్తకో వహ్ని రనిలో ధరణీధర:. సుప్రసాదః ప్రసన్నాత్మా విశ్వధృగ్ విశ్వభుగ్ విభుః, సత్కర్తా సత్కృత: సాధుర్ జహ్నుర్ నారాయణో నరః.26 అసంఖ్యేయో 2 ప్రమేయాత్మా విశిష్టః శిష్టకృచ్ఛుచిః, సిద్ధార్థ: సిద్ధసంకల్ప : సిద్ధిదః సిద్ధిసాధన:. - వృషాహీ వృషభో విష్ణుర్ వృషపర్వా వృషోదరః, వర్ధనో వర్ధమానశ్చ వివిక్తః శ్రుతిసాగర:. సుభుజో దుర్ధరో వాగ్మీ మహేంద్రో వసుదో వసు:, నైకరూపో బృహద్రూపః శిపివిష్టః ప్రకాశనః. ఓజస్తేజోద్యుతిధర: ప్రకాశాత్మా ప్రతాపనః, బుద్ధః సృష్టాక్షరో మంత్ర శ్చంద్రాంశుర్ భాస్కరద్యుతి:. 30 అమృతాంశూద్భవో భాను: శశబిందు: సురేశ్వరః, ఔషధం జగతః సేతు: సత్యధర్మ పరాక్రమః. 31