Durga Saptashati - Chapter 13

ॐ ऋषिरुवाच ।
एतत्ते कथितं भूप देवीमाहात्म्यमुत्तमम् ।
एवं प्रभावा सा देवी ययेदं धार्यते जगत् ।
विद्या तथैव क्रियते भगवद्विष्णुमायया ।
तया त्वमेष वैश्यश्च तथैवान्ये विवेकिनः ।
मोह्यन्ते मोहिताश्चैव मोहमेष्यन्ति चापरे ।
तामुपैहि महाराज शरणं परमेश्वरीम् ।
आराधिता सैव नृणां भोगस्वर्गाऽपवर्गदा ।
मार्कण्डेय उवाच ।
इति तस्य वचः श्रुत्वा सुरथः स नराधिपः ।
प्रणिपत्य महाभागं तमृषिं संशितव्रतम् ।
निर्विण्णोऽतिममत्वेन राज्यापहरणेन च ।
जगाम सद्यस्तपसे स च वैश्यो महामुने ।
सन्दर्शनार्थमम्बाया नदीपुलिनमास्थितः ।
स च वैश्यस्तपस्तेपे देवीसूक्तं परं जपन् ।
तौ तस्मिन् पुलिने देव्याः कृत्वा मूर्तिं महीमयीम् ।
अर्हणां चक्रतुस्तस्याः पुष्पधूपाग्नितर्पणैः ।
निराहारौ यतात्मानौ तन्मनस्कौ समाहितौ ।
ददतुस्तौ बलिं चैव निजगात्रासृगुक्षितम् ।
एवं समाराधयतोस्त्रिभिर्वर्षैर्यतात्मनोः ।
परितुष्टा जगद्धात्री प्रत्यक्षं प्राह चण्डिका ।
देव्युवाच ।

यत्प्रार्थ्यते त्वया भूप त्वया च कुलनन्दन ।
मत्तस्तत्प्राप्यतां सर्वं परितुष्टा ददामिते ।
मार्कण्डेय उवाच ।
ततो वव्रे नृपो राज्यमविभ्रंश्यन्यजन्मनि ।
अत्रैव च निजं राज्यं हतशत्रुबलं बलात् ।
सोऽपि वैश्यस्ततो ज्ञानं वव्रे निर्विण्णमानसः ।
ममेत्यहमिति प्राज्ञः सङ्गविच्युतिकारकम् ।
देव्युवाच ।
स्वल्पैरहोभिर्नृपते स्वं राज्यं प्राप्स्यते भवान् ।
हत्वा रिपूनस्खलितं तव तत्र भविष्यति ।
मृतश्च भूयः सम्प्राप्य जन्म देवाद्विवस्वतः ।
सावर्णिको मनुर्नाम भवान्भुवि भविष्यति ।
वैश्यवर्य त्वया यश्च वरोऽस्मत्तोऽभिवाञ्छितः ।
तं प्रयच्छामि संसिद्ध्यै तव ज्ञानं भविष्यति ।
मार्कण्डेय उवाच ।
इति दत्त्वा तयोर्देवी यथाभिलषितं वरम् ।
बभूवान्तर्हिता सद्यो भक्त्या ताभ्यामभिष्टुता ।
एवं देव्या वरं लब्ध्वा सुरथः क्षत्रियर्षभः ।
सूर्याज्जन्म समासाद्य सावर्णिर्भविता मनुः ।
इति दत्त्वा तयोर्देवी यथाभिलषितं वरम् ।
बभूवान्तर्हिता सद्यो भक्त्या ताभ्यामभिष्टुता ।
एवं देव्या वरं लब्ध्वा सुरथः क्षत्रियर्षभः ।
सूर्याज्जन्म समासाद्य सावर्णिर्भविता मनुः ।
क्लीं ॐ ।
श्रीमार्कण्डेयपुराणे सावर्णिके मन्वन्तरे देवीमाहात्म्ये
सुरथवैश्ययोर्वरप्रदानं नाम त्रयोदशः ।

om ri'shiruvaacha .
etatte kathitam bhoopa deveemaahaatmyamuttamam .
evam prabhaavaa saa devee yayedam dhaaryate jagat .
vidyaa tathaiva kriyate bhagavadvishnumaayayaa .
tayaa tvamesha vaishyashcha tathaivaanye vivekinah' .
mohyante mohitaashchaiva mohameshyanti chaapare .
taamupaihi mahaaraaja sharanam parameshvareem .
aaraadhitaa saiva nri'naam bhogasvargaa'pavargadaa .
maarkand'eya uvaacha .
iti tasya vachah' shrutvaa surathah' sa naraadhipah' .
pranipatya mahaabhaagam tamri'shim samshitavratam .
nirvinno'timamatvena raajyaapaharanena cha .
jagaama sadyastapase sa cha vaishyo mahaamune .
sandarshanaarthamambaayaa nadeepulinamaasthitah' .
sa cha vaishyastapastepe deveesooktam param japan .
tau tasmin puline devyaah' kri'tvaa moortim maheemayeem .
arhanaam chakratustasyaah' pushpadhoopaagnitarpanaih' .
niraahaarau yataatmaanau tanmanaskau samaahitau .
dadatustau balim chaiva nijagaatraasri'gukshitam .
evam samaaraadhayatostribhirvarshairyataatmanoh' .
paritusht'aa jagaddhaatree pratyaksham praaha chand'ikaa .
devyuvaacha .

yatpraarthyate tvayaa bhoopa tvayaa cha kulanandana .
mattastatpraapyataam sarvam paritusht'aa dadaamite .
maarkand'eya uvaacha .
tato vavre nri'po raajyamavibhramshyanyajanmani .
atraiva cha nijam raajyam hatashatrubalam balaat .
so'pi vaishyastato jnyaanam vavre nirvinnamaanasah' .
mametyahamiti praajnyah' sangavichyutikaarakam .
devyuvaacha .
svalpairahobhirnri'pate svam raajyam praapsyate bhavaan .
hatvaa ripoonaskhalitam tava tatra bhavishyati .
mri'tashcha bhooyah' sampraapya janma devaadvivasvatah' .
saavarniko manurnaama bhavaanbhuvi bhavishyati .
vaishyavarya tvayaa yashcha varo'smatto'bhivaanchhitah' .
tam prayachchhaami samsiddhyai tava jnyaanam bhavishyati .
maarkand'eya uvaacha .
iti dattvaa tayordevee yathaabhilashitam varam .
babhoovaantarhitaa sadyo bhaktyaa taabhyaamabhisht'utaa .
evam devyaa varam labdhvaa surathah' kshatriyarshabhah' .
sooryaajjanma samaasaadya saavarnirbhavitaa manuh' .
iti dattvaa tayordevee yathaabhilashitam varam .
babhoovaantarhitaa sadyo bhaktyaa taabhyaamabhisht'utaa .
evam devyaa varam labdhvaa surathah' kshatriyarshabhah' .
sooryaajjanma samaasaadya saavarnirbhavitaa manuh' .
kleem om .
shreemaarkand'eyapuraane saavarnike manvantare deveemaahaatmye
surathavaishyayorvarapradaanam naama trayodashah' .