ಗೌತಮಿ ಗಂಗಾ: ಗೋದಾವರಿಯ ಪವಿತ್ರ ಪರಂಪರೆ

'ಗೌತಮಿ ಗಂಗಾ' ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಸಿಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಗೋದಾವರಿ ನದಿಯ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಗೋದಾವರಿ ನದಿಯು ಸನಾತನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಉದ್ದದ ನದಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು 'ದಕ್ಷಿಣ ಗಂಗಾ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. 'ಗೌತಮಿ' ಎಂಬ ಹೆಸರು ನದಿಯ ಬಳಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಋಷಿ ಗೌತಮರಿಂದ ಬಂದಿದೆ.

ಗೌತಮಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಶಿವನ ಭಕ್ತ ಅನುಯಾಯಿಯಾದ ಶ್ವೇತ ಎಂಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನ ಬಗ್ಗೆ ದಂತಕಥೆಯೊಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅವನ  ಸಾವು ಸಮೀಪಿಸಿದಾಗ,‌ ಶಿವನ ಸೈನ್ಯವು ಅವನನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದ ಕಾರಣ ಯಮನ ಭಟರು, ಅವನ ಆಶ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಭಟರು ಹಿಂತಿರುಗದಿದ್ದಾಗ, ಯಮನು ತನ್ನ ಸಹಾಯಕ ಮೃತ್ಯು (ಸಾವು) ವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು. ಮೃತ್ಯು ಶ್ವೇತನನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದನು, ಆದರೆ ಶಿವನ ಪರಿಚಾರಕರು ಅವನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು.

ನಂತರ ಯಮನು ತನ್ನ ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಬಂದನು, ಇದು ಉಗ್ರ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ನಂದಿ, ವಿಘ್ನೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಕಾರ್ತಿಕೇಯರು ಯಮನ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದರು. ಕಾರ್ತಿಕೇಯನು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಮನನ್ನು ಕೊಂದನು. ಯಮನು ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮರಣದ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಅರಿತು ದೇವತೆಗಳು ಶಿವನಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು. ಒಂದು ಷರತ್ತಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಶಿವನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು: ಶಿವ ಭಕ್ತರು ಸತ್ತರೆ, ಯಮನ ಭಟರು  ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಲು ಬರಬಾರದು. ಬದಲಾಗಿ, ಅವರು ನೇರವಾಗಿ ಶಿವನ ನಿವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಈ ಷರತ್ತನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು.

ನಂದೀದೇವರು ಗೌತಮಿ ಗಂಗಾದಿಂದ ನೀರನ್ನು ತಂದು ಯಮ ಮತ್ತು ಮೃತ್ಯುವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಿ, ಗೌತಮಿ ಗಂಗಾದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು. ಗೋದಾವರಿ ನದಿಯ ಈ ಭಾಗವನ್ನು ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಈ ಘಟನೆಯು ಅನೇಕ ಕಾರಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಗೌತಮಿ ಗಂಗಾಪ್ರದೇಶವು  ದೈವಿಕ ರಕ್ಷಣೆ,  ಮತ್ತು ಗೋದಾವರಿ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ನಡುವಿನ ಆಳವಾದ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

Knowledge Bank

ಭಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಶ್ರೀ ಅರಬಿಂದೋ -

ಭಕ್ತಿ ಬುದ್ಧಿಯ ವಿಷಯವಲ್ಲ ಆದರೆ ಹೃದಯ; ಇದು ಆತ್ಮದ ಪರಮಾತ್ಮನ ಹಂಬಲ

ದಕ್ಷಿಣೆ ಎಂದರೇನು?

ದಕ್ಷಿಣೆ ಎಂಬುದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುರುಗಳು ಪುರೋಹಿತರು ಅಥವಾ ಅದ್ಯಾಪಕರುಗಳಿಗೆ ಗೌರವಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಕೃತಜ್ಞತಾ ಸೂಚಕವಾಗಿಕೊಡಲ್ಪಡುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಉಡುಗೊರೆ ಅಥವಾ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ ಈ ದಕ್ಷಿಣೆಯು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ದ್ರವ್ಯ ಅಂದರೆ ಧನ ಧಾನ್ಯ ವಸ್ತ್ರಗಳರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಇನ್ಯಾವುದೇ ಬೆಲೆಬಾಳುವ ವಸ್ತುಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿಯೂ ಇರಬಹುದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ , ಜನರು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ದಕ್ಷಿಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ .ಇಂತಹ ಸ್ವಾರ್ಥರಹಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಸಮ್ಮಾನಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತ