ಧರ್ಮವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದ ಗೋವು

ಒಮ್ಮೆ, ಗೋಪಾಲಕರು ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಯಬಳಿ ಬಿಡಾರ ಹೂಡಿದರು, ಅಲ್ಲಿ  ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಮತ್ತು ನೀರು ಇತ್ತು. ಅವರ ಬಳಿ ಹಸುಗಳ ದೊಡ್ಡ ಹಿಂಡು ಇತ್ತು. ಅವರು ಹಸುಗಳು ಹೊರಗೆಲ್ಲೂ ಹೋಗದಂತೆ ಬೇಲಿ ಹಾಕಿದರು ಮತ್ತು ತಮಗಾಗಿ ಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಗೋರಕ್ಷಕರು ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಯಿಂದ ಗೋವುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದರು. ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ಹುಲ್ಲು ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರಿಂದ ಹಸುಗಳಿಗೆ ಬಹಳ ಸಂತೋಷವಾಯಿತು.

ಹಿಂಡಿನ ನಡುವೆ, ನಂದಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಬಲವಾದ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಹಸು ಇತ್ತು. ಸದಾ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದ ಇರುತ್ತಿದ್ದಳು. ಒಂದು ದಿನ, ಅವಳು ಗುಂಪಿನಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಳು ಮತ್ತು ಉಗ್ರ ಹುಲಿ ಬಾಯಿ ತೆರೆದು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಅರಿವಿಲ್ಲದೆ ಬಂದಳು.

ಹುಲಿ ಘರ್ಜಿಸಿ ನಂದಾ ಹಸುವಿನ ಮೇಲೆ ಎರಗಿತು. ಬಡ ನಂದಾ ಭಯಭೀತಳಾದಳು . ಅವಳು ತನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಕರುವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಅವಳ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣೀರು ಹರಿಯಿತು.

ಹುಲಿ ಹೇಳಿತು, 'ನಿನ್ನ ಸಮಯ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನೀನು ನನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದಿರುವೆ. ಹಾಗಾದರೆ ನೀನು  ಯಾಕೆ ದುಃಖಿಸುತ್ತಿರುವೆ?'

ನಂದಾ ಹುಲಿಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಿ, 'ದಯವಿಟ್ಟು ನನ್ನನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸು. ನನ್ನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಬೇಸರವಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಕರುವಿನ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಚಿಂತಿತಳಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಅವನು ತುಂಬಾ ಚಿಕ್ಕವನು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಮೊದಲನೆಯವನು. ನಾನು ಅವನನ್ನು ನನ್ನ ಪ್ರಾಣಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತೇನೆ. ಅವನಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಹುಲ್ಲನ್ನು ಮೇಯುವುದಕ್ಕೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ ನಾನು ಹೋದ ಮೇಲೆ ಅವನಿಗೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಅವನಿಗೆ ಹಾಲು ಕುಡಿಸಿ, ಅವನ ತಲೆಯನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನೆಕ್ಕಲು ಮತ್ತು ಅವನಿಗೆ ಸರಿ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಲು ನಾನು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ನೀನು ನನ್ನನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ಹೋಗಲು ಬಿಟ್ಟರೆ ಅವನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸಿ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತೇನೆ. ನಂತರ ನೀನು ನನ್ನನ್ನು ತಿನ್ನಬಹುದು.

ಹುಲಿ ಅವಳ ಮನವಿಯನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿತು. ನಂದಾ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಬೇಡಿಕೊಂಡಳು. ಕೊನೆಗೆ ಹುಲಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಹೋಗಲು ಬಿಟ್ಟಿತು. ನಂದಾ ತನ್ನ ಕರುವಿನ ಕಡೆಗೆ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಹಿಂತಿರುಗಿದಳು. ದೂರದಿಂದಲೇ ಅವಳಿಗೆ ಅವನ ಅಳು ಕೇಳಿಸುತ್ತಿತ್ತು, ಅದು ಅವಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಚಿಂತೆಗೀಡುಮಾಡಿತು. ಓಡಿ ಹೋಗಿ ತನ್ನ ಕರುವನ್ನು ತಲುಪಿದಳು. ಅವಳ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣೀರು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹರಿಯಿತು.

ಕರು ಕೇಳಿತು, 'ಅಮ್ಮಾ! ನೀನು ಯಾವಾಗಲೂ ಹರ್ಷಚಿತ್ತದಿಂದ ಇರುತ್ತೀ. ಇವತ್ತು ಯಾಕೆ ಹೀಗೆ ಅಳುತ್ತಿದ್ದೀಯ?'

 ನಂದಾ ನಡೆದದ್ದನ್ನೆಲ್ಲ ವಿವರಿಸಿ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದಳು, 'ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಮಗುವೆ ! ನಾನು ನಿನ್ನನ್ನು ಮತ್ತೆ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ನಾನು ತುಂಬಾ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ಹುಲಿಯ ಬಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವುದಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಾನು ಅವನ ಬಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಬೇಕು.

ಕರು ಹೇಳಿತು, 'ಅಮ್ಮಾ! ನಾನು ನಿನ್ನೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತೇನೆ. ಹುಲಿ ನನ್ನನ್ನು ಕೊಂದರೆ, ತಮ್ಮ ತಾಯಂದಿರಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಮಕ್ಕಳು ಪಡೆಯುವ ಅಂತಿಮ ಪ್ರತಿಫಲವನ್ನು ನಾನು ಪಡೆಯುತ್ತೇನೆ.

ನಂದಾ ತನ್ನ ಮಗನನ್ನು ಹಾಗೆ ಮಾಡದಂತೆ ತಡೆದಳು. ನಂತರ ಅವಳು ಅವನಿಗೆ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬದುಕಲು ಹಲವು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ದೃಢವಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಒತ್ತು ನೀಡಿದಳು. ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ನೀಡಿದ ನಂತರ, ಅವಳು ತನ್ನ ತಾಯಿ, ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಗೋಪಾಲಕರಿಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿದಳು, ಹುಲಿಯ ಬಳಿ ಮರಳುವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದಳು.

ಯಾರೂ ಅವಳ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಒಬ್ಬರ ಸ್ವಂತ ಜೀವವನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಮುರಿಯುವುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಬಿಡಲಾರದ ನಂದಾ, ‘ಇತರರ ಜೀವವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವುದು ಪಾಪವಲ್ಲ, ಆದರೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವುದು ಪಾಪ. ನಾನು ಸತ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ ಏಕೆಂದರೆ ಸತ್ಯವು ತಪಸ್ಸಿನ ಅತ್ಯುನ್ನತ ರೂಪವಾಗಿದೆ.

ನಂದಾ ತನ್ನ ಸಂಕಲ್ಪದ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಪ್ಪಿಸಿ ಹುಲಿಯ ಬಳಿಗೆ ಮರಳಿದಳು. ಅವಳು ತಲುಪುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಅವಳ ಕರು ಬಾಲ ಅಲ್ಲಾಡಿಸುತ್ತಾ ಓಡಿ ಬಂದಿತು. ಅವನು ಹುಲಿ ಮತ್ತು ಅವನ ತಾಯಿಯ ನಡುವೆ ಬಂದು 'ಬದಲಿಗೆ ನನ್ನನ್ನು ತಿಂದು ನನ್ನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿ' ಎಂದು ಬೇಡಿಕೊಂಡನು.

ನಂದನು ಹುಲಿಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ, 'ನಾನು ಸತ್ಯದ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದು ನಿನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಮರಳಿದೆ. ಈಗ ನೀನು ನನ್ನ ಮಾಂಸವನ್ನು ತಿನ್ನುವ ಮೂಲಕ ನಿನ್ನ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಹುಲಿಯು ನಂದಾ ಹಸುವಿನ ಸತ್ಯದ ಅಚಲ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಬೆರಗಾಯಿತು. ಅದು ಹೇಳಿತು'ನಿನ್ನ  ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ, ನೀನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತೀಯಾ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ನನಗೆ ಕುತೂಹಲವಾಯಿತು. ನಿನ್ನ ಸತ್ಯಸಂಧತೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ನಿನ್ನನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದೆ. ಇಂದಿನಿಂದ ನೀನು ನನ್ನ ತಂಗಿ.'

ನಿನ್ನ ಧರ್ಮದ ಅನುಸರಣೆಯಿಂದ ನಾನು ತುಂಬಾ ಪ್ರಭಾವಿತನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನೀನು ನನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದ್ದಿ. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನಾನು ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಧರ್ಮಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತೇನೆ. ಸಹೋದರಿ, ದಯವಿಟ್ಟು ನನಗೆ ಧರ್ಮವನ್ನು ಕಲಿಸು.

'ಇತರರಿಗೆ ನಿರ್ಭಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುವವನು ಎಲ್ಲಾ ಭಯಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಪರಮ ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ' ಎಂದು ನಂದಾ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಅಭಯವನ್ನು ನೀಡುವಂತೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದಳು.

ನಂದಾಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತನಾದ ಹುಲಿಗೆ ಥಟ್ಟನೆ ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಜೀವನ ನೆನಪಾಯಿತು. ಅದು ಹೇಳಿತು 'ಸಹೋದರಿ! ನನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನಾನು ರಾಜನಾಗಿದ್ದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಈ ಕಾಡಿಗೆ ಬೇಟೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಾನು ದೊಡ್ಡ ಪಾಪ ಮಾಡಿದೆ. ತನ್ನ ಮರಿಗಳಿಗೆ ಹಾಲು ಕುಡಿಸುತ್ತಿರುವ ಜಿಂಕೆಯನ್ನು ಕೊಂದೆ. ಅವಳ ಶಾಪದ ಫಲವಾಗಿ ನಾನು ಹುಲಿಯಾಗಿ ಮರುಜನ್ಮ ಪಡೆದೆ.

'ಹುಲಿಯಾದ ನಂತರ ನಾನು ರಾಜನಾಗಿದ್ದೆ ಎಂಬುದೇ ಮರೆತುಹೋಗಿದೆ. ನಿನ್ನ ಪವಿತ್ರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ನಾನು ನನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಜೀವನದ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದುಕೊಂಡೆ. ನಾನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಆಶೀರ್ವದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವೆ.ಮತ್ತು ನಿನ್ನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಪರಮಮಂಗಳದಾಯಕವಾಗಿದೆ

ಆ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಹುಲಿಯು ತನ್ನ ಹುಲಿ ರೂಪವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ರಾಜ ಪ್ರಭಂಜನನಾಗಿ ತನ್ನ ರೂಪಕ್ಕೆ ಮರಳಿತು. ನಂದಾ ಹಸುವಿನ ಸತ್ಯವಂತಿಕೆಯ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಪ್ರಸನ್ನನಾದ ಧರ್ಮದ ಅಧಿಪತಿ ಯಮನು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು.

ಯಮನು ಬಹಳ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಹೇಳಿದನು, 'ನಿನ್ನ ಧರ್ಮದ ಮೇಲಿನ ಅಚಲ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ನಾನು ಸಂತುಷ್ಟನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಯಾವುದಾದರೂ ಮೂರು ವರಗಳನ್ನು ಕೇಳು.'

ನಂದಾ ವಿನಮ್ರವಾಗಿ ಮೂರು ವರಗಳನ್ನು ಕೋರಿದಳು:

1. ತನ್ನ ಮಗನೊಂದಿಗೆ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಪದವಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು.
2. ಈ ಸ್ಥಳವು ಪವಿತ್ರ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವಾಗಲು.
3. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿರುವ ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಗೆ ಅವಳ ಹೆಸರನ್ನು ‘ನಂದಾ’ ಎಂದು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲು.

ಯಮ ಅವಳ ಇಚ್ಛೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಿದನು. ನಂದಾ ತನ್ನ ಮಗನೊಡನೆ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಕ್ಕೆ ಏರಿದಳು. ರಾಜ ಪ್ರಭಂಜನನೂ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದು ನೀತಿವಂತನಾಗಿ ಆಳಿದನು. ಇದು ಸಂಭವಿಸಿದ ಸ್ಥಳವು ಪೂಜ್ಯ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವಾಯಿತು ಮತ್ತು ನದಿಗೆ ಅವಳ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ನಂದಾ ಸರಸ್ವತಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು.

Knowledge Bank

ಈಶ ಉಪನಿಷತ್ -

ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವು ಏನನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅದರಲ್ಲಿ ತೃಪ್ತರಾಗಿರಿ, ಏಕೆಂದರೆ ಎಲ್ಲವೂ ಪರಮಾತ್ಮನಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು.

ಶಿವ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ ಭಸ್ಮವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾದ ಸ್ಥಳಗಳು ಯಾವುವು?

ಶಿವ ಪುರಾಣವು ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ, ಎರಡೂ ಕೈಗಳು, ಎದೆ ಮತ್ತು ಹೊಕ್ಕುಳದ ಮೇಲೆ ಭಸ್ಮವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತದೆ